De Pantanal in Brazilië bezoeken? Info + tips voor de beste tours

Laatste update: 9 maart 2022.

Het hoogtepunt van onze 4-weekse rondreis door Brazilië was een bezoek aan de Pantanal, gelegen in het zuiden van het land. De Pantanal is het grootste wetlandgebied ter wereld waar je o.a. de jaguar en andere bijzondere dieren kunt spotten. Bovendien kun je hier te gekke activiteiten ondernemen terwijl je een aantal dagen van de radar gaat. In deze reisgids vind je alles wat je moet weten over het bezoeken van de Pantanal in Brazilië, inclusief een hoop leuke tips en tours.

Praktische tips voor het bezoeken van de Pantanal in Brazilië 

Algemene informatie over de Pantanal in Brazilië

De Pantanal, wat letterlijk ‘moeras’ betekent, is het grootste draslandgebied ter wereld. En hoewel het grootste deel in Brazilië is gelegen, strekt de Pantanal zich ook uit over Bolivia en Paraguay. Er wordt nog altijd gediscussieerd hoe groot de Pantanal precies is, maar het is ongeveer 5x groter dan Nederland. Gigantisch dus! Daardoor zal je een keuze moeten maken welk deel je van de Pantanal ontdekt. Gelukkig heb je in de hele Pantanal genoeg kans om bijzondere dieren en planten te zien. Zo bezit het gebied over het dichtste flora- en fauna-ecosysteem ter wereld.

Dieren in de Pantanal

In de Pantanal heb je kans tal van dieren tegen te komen die je niet zo snel ergens anders ziet. Sterker nog: het moerasgebied kent de meeste diersoorten in heel Zuid-Amerika. Hier leven dus meer verschillende dieren dan in de beroemde Amazone. Zo is het de thuis van maar liefst 650 vogelsoorten, 400 vissoorten, 100 zoogdieren en 80 reptielsoorten. Ook vind je hier een aantal zeer bedreigde diersoorten waaronder de hyacintara, een blauwe papegaaisoort. Naast tal van bijzondere vogels heb je de kans kaaimannen, manenwolven, reuzenotters, capibara’s, tapirs, reuzengordeldieren, halsbandpekari’s en moerasherten tegen te komen. En met wat geluk spot je zelfs een jaguar. Zo heeft de Pantanal een van de grootste en gezondste jaguar-populaties ter wereld. Verder leven hier puma’s, anaconda’s, wilde zwijnen, tal van apen, macaws en miereneters. Houd tot slot je ogen open voor de reuzenooievaar. Deze gigantische vogel is het boegbeeld van de Pantanal.

Tijdens onze dagen in de Pantanal hebben we de jaguar helaas niet gespot, maar wel kaaimannen, reuzenotters, capibara’s, gordeldieren, apen, macaws, miereneters en een enorme anaconda.

Planten in de Pantanal

Naast dieren heeft de Pantanal een enorm plantenrijk. Dit komt voornamelijk doordat de Pantanal elk regenseizoen voor maar liefst 80% overstroomt. Omdat het gebied dan bijna volledig onder water ligt, leven hier tal van waterplanten. Het heeft zelfs de grootste verzameling waterplanten ter wereld. Ook kom je tal van andere plant- en boomsoorten tegen, waaronder verschillende palmen. In totaal bezit de Pantanal over 3.500 plantensoorten.

Het verschil tussen tours in Noord- en Zuid-Pantanal

De meeste mensen spreken over het noorden en het zuiden van de Pantanal, hoewel het gebied uit tal van regio’s bestaat. Tussen het noorden en het zuiden vind je weinig verschillen, dus het maakt in principe niet uit welke kant je kiest. Het noorden is iets ongerepter en daardoor ook wat moeilijker begaanbaar (en prijziger), maar je hebt wel meer kans om de jaguar te spotten. Het zuiden is wat toegankelijker en daardoor ook wat populairder. En geen zorgen: ook hier heb je kans om de jaguar te zien. De Pantanal kent immers 1 ecosysteem, dus je vindt overal ongeveer dezelfde dieren en planten. Bovendien kun je vrijwel overal dezelfde activiteiten ondernemen. De keuze voor noord of zuid is vooral afhankelijk van waar je vandaan komt. Volg je mijn route door Brazilië, dan kom je vanuit het prachtige Bonito. In dat geval doe je het zuiden van de Pantanal aan. Toch liever het noorden ontdekken? Dan bereik je dit deel het beste door een vlucht te pakken naar Cuiaba. Vliegtickets vind je o.a. via Skyscanner.

Het spotten van de jaguar in de Pantanal

Iedereen die naar de Pantanal reist hoopt op het zien van een jaguar. Je kunt deze machtige katachtige overal in de Pantanal spotten, maar de meeste kans heb je in het noorden. Kom je speciaal voor de jaguar? Dan moet je voornamelijk bij Porto Jofre in Noord-Pantanal zijn. In het zuiden heb je echter ook genoeg kans. Zo gaf onze gids aan dat hij in het piekseizoen gemiddeld 3 tot 4 jaguars per week ziet. De jaguars bevinden zich vooral rond de oevers van de rivieren, dus houd je ogen vooral open tijdens een boottocht. Scan de rivierbanken en kijk ook goed tussen alle planten waar ze zich vaak tussen verstoppen. Tot slot heb je de meeste kans op het spotten van de jaguars tussen juni en november. Zelf was ik in september in de Pantanal, maar helaas heb ik geen jaguar gezien. Deze is tijdens mijn dagen echter wel door een andere groep gespot.

Hoelang moet je uittrekken voor de Pantanal?

De Pantanal is zeker geen goedkope bestemming en je moet diep in de buidel tasten. Daardoor blijven de meeste mensen slechts 2 nachten in de Pantanal. Het is echter best een klus om hier te komen en het is een waanzinnige bestemming. Daarom raad ik aan minimaal 3 nachten uit te trekken voor het wetlandgebied. Zelf verbleef ik ook 3 nachten in het zuiden van de Pantanal en ik heb te gekke activiteiten ondernomen. Ik had geen moment willen missen en ik had er nog zo 1 of 2 nachten aan vast willen plakken. 

Wat is de beste reistijd voor de Pantanal?

Het regenseizoen loopt ongeveer van november tot maart, waarbij je kans hebt op hevige regenbuien. Bovendien overstroomt de Pantanal in deze periode, waardoor wegen bijna niet begaanbaar zijn en er veel muggen zijn. In deze periode heb je ook de minste kans om dieren te spotten. Wel zie je behoorlijk wat vogels. Vanaf april valt er minder regen en het waterniveau loopt dan terug. Ook laten de zoogdieren zich sneller zien en het is de ideale periode voor vogelaars. Tussen half juni en eind oktober is het redelijk droog, waardoor de rivieren slinken en er bijna geen regen meer valt. De temperatuur stijgt, het is de beste tijd om wildlife te zien (waaronder de jaguar) en veel dieren gaan in deze periode broeden. Half juni tot eind oktober is dan ook de beste reistijd voor de Pantanal. 

In juni en juli daalt de temperatuur tot onder de 10 graden Celsius, terwijl het in december en januari maar liefst 40 graden Celsius kan worden. In de overige maanden is de temperatuur gemiddeld tussen de 20 en 30 graden. 

• 

• 

Tips voor goede tours in de Pantanal

Het is goed om te weten dat je altijd een meerdaagse tour boekt in de Pantanal, waarbij meestal alles is inbegrepen. Denk aan de overnachtingen, het vervoer, alle excursies en alle maaltijden. Na veel wikken en wegen hebben wij zelf geboekt bij Pantanal Discovery waarbij we alle dagen bij de Pantanal Jungle Lodge sliepen. Uiteindelijk waren we heel tevreden met de hele ervaring. De lodge ligt aan een rivier en is gebouwd op houten palen. In de avond spot je capibara’s en papegaaien voor de deur, en ‘s avonds hoor je brulapen tekeer gaan. Iedere dag krijg je ontbijt, lunch en diner in buffetvorm, en er is ook rekening gehouden met vegetariërs. De lodge biedt zowel privékamers als slaapzalen, waarbij de slaapzalen een stuk goedkoper zijn. Ontspannen doe je in het zwembad of op de veranda en in het restaurant heb je wifi. Bovendien vertrekken vanuit hier alle excursies, welke uiteraard zijn inbegrepen. De Pantanal Jungle Lodge biedt tours aan van 1, 2, 3 of 4 nachten. Wij kozen voor deze tour van 3 nachten en daarbij zijn 8 excursies inbegrepen. Je kunt ook via Viator allerlei verschillende tours in de Pantanal boeken.

Het prijsverschil tussen een eigen kamer en een slaapzaal is behoorlijk groot. Daarom is het wellicht interessanter om voor een dorm te kiezen, zodat je de kosten een beetje kunt drukken. De Pantanal is immers al geen goedkope bestemming. De dorms zijn geschikt voor maximaal 8 personen en alle kamers beschikken over airco en een eigen badkamer. 

De leukste activiteiten om te doen in de Pantanal

In de Pantanal kun je eindeloos veel ondernemen. Tijdens mijn 3 nachten heb ik maar liefst 7 activiteiten gedaan en ik heb me geen moment verveeld. Een aantal excursies vinden op het water plaats en een aantal op het land. Een mooie afwisseling! Onderstaande activiteiten zijn in de Pantanal mogelijk:

• Piranha vissen
• Kanoën over de rivier
• Een 4 uur durende boottocht in de ochtend 
• Een 2 uur durende boottocht tijdens de zonsondergang
• 2 uur hiken door de omgeving
• Paardrijden door de moerassen
• Een 8 uur durende jeepsafari 
• Tuben over de rivier
• Kamperen in de jungle

Tijdens de boottocht rond de zonsondergang ga je voornamelijk op zoek naar de jaguar. De jaguar wordt immers rond dit moment vaak aan de rivierbedding gespot. Tijdens de boottocht in de ochtend ga je juist op zoek naar capibara’s, otters, kaaimannen, macaws en apen. Het is ook mogelijk om te zwemmen in de rivier, maar doe dit alleen als je je daar comfortabel bij voelt. Daarnaast mag je niet zwemmen als je ergens een open wondje hebt, want dan komen de piranha’s op je af. Vervolgens ga je tijdens een jeepsafari voornamelijk op zoek naar gordeldieren, miereneters, anaconda’s en meer. Zelf vond ik dit de leukste activiteit, omdat dit de hele dag duurt en je ontzettend veel ziet. Ondertussen ga je ook 2 uur hiken, waarbij je dieren tegenkomt die je tijdens een boot- of jeepsafari juist niet snel ziet. Alleen de paardrijdtocht vond ik verschrikkelijk, gezien je door metersdiepe moerassen gaat. Mijn paard besloot om 3 keer volledig kopje onder te gaan om af te koelen in de hitte, waardoor ik ook volledig kopje onder ging en tussen de kaaimannen zwom. Een traumatische ervaring, maar wel eentje om nooit meer te vergeten.

Heb jij nog vragen over het bezoeken van de Pantanal in Brazilië of over de verschillende activiteiten en tours? Laat het me vooral weten in een reactie hieronder! Of keer terug naar alle artikelen over Brazilië voor nog meer tips en inspiratie.

Wanneer ga jij de Pantanal in Brazilië bezoeken?

• 

•